Выступления председателя первого антикоррупционного медиа-центра Толегена Байгулова
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы бірінші медиа орталық осы жылы өз жұмысын "Жемқолыққа қарсы фронт" жаңа жобасымен бастаған болатын.
Ол азаматтық қоғамның күшін біріктіругебағытталған.
Жобаны арнайы "омбудсмендер", "өзгерістер елшілері" және "комиссарлар"жүзеге асырады деген мақсат болған еді.
Алға қойған мақсаттарға жетіп жатырмыз деп айтуға болады.
Қалай екенін толығырақ айтып өтейін.
БІРІНШІДЕН, жұмысты белсендіру және маңыздылығын арттыру үшін аталған жоба шеңберінде облыстарда AnticorrutionWeek шараларын өткізуді қолға алдық.
Қазіргі уақытта аталған апталық Астана қаласы, Маңғыстау, Атырау, Жамбыл, Қарағанды, Шығыс және Оңтүстік Қазақстаноблыстырында өтті.
Ол бізге не берді?
Алдымен "жасырын сатып алушы" әдісімен өзгерістер елшілері мен комиссарлар мемлекеттік қызметтерді
көрсететін орталықтарда "делдардың" бар екендіктерін және ашық түрде заңсыз қызмет жасайтындықтарын анықтады.
Көбінесе олар ақша үшін жүргізу кәуліктерін емтихансыз, оқусыз, керек категорияны алып беру, шетел азаматтарынтіркеу және оларға медициналық анықтамаларды алып беру секілді көмектерді көрсетіп отырған.
Бұл бізге аталған салалаларда жемқорлық тәуекелдері бар екенін көрсетті.
Жалпы жасырын сатып алушы әдісімен 52 жемқорлық тәуекелдері анықталды.
Комиссарлар делдалдық қызметтің сомаларын анықтады. Ол 70 мыңнан 120 мың теңгеге дейін жетеді.
Сондықтан әр апталықтың қорытындысы, сәйкес сұрақтармен қоғамдық тыңдаулар мен жиындарда талқыланды.
Әр кездесуге аталмыш органдардың басшылары мен өкілетті орган өкілдері қатысты.
Мысалы, Оңтүстік Қазақстан облысындаанықталған мәселелерді шешу үшін облыс әкімінің өзі қатысып, тиісті басшыларға бірқатар тапсырма берген болатын.
Қарағанды мен Жамбыл облысындаАгенттікпен бірігіп апталық қорытындысы көшпелі брифингте жарияланған ботатын.
Айта кету керек, апталықтар шеңберінде көптеген мемлекеттік органдардың ғимараттарында Жемқорлыққа қарсы фронттың посттары орнатылды.
Бүгінгі таңда 10 облыс орталықтары мен аудандарда 150 пост бар.
Олар көбінесе Мемлекеттік кірістер комитетінің барлық бөлімшелерінде, оның ішінде мемлекеттік кірістер басқармаларында, кеден бекеттерінде, экономикалық тергеу қызметтерінде.Сонымен қатар, барлық әлеуметтік қорғау департаменттерінде ашылды.
Жалпы қолға алынған профилактикалық жұмыстардың нәтижесі тұрмыстық коррупцияны 30-40% азайтуға мүмкіндік берді.
ЕКІНШІДЕН, Жемқорлыққа қарсы фронт жобасы шеңберінде түрлі салалардағы қоғамдық ұйымдардың 20 басшысы қосылған A20 - Сыбайлас жемқорлыққақарсы коалициясы құрылды.
Жалпы коалиция құрамына кәсіпкерлер, кәсіподақ, жастар, әйелдер, этномәдениұйымдары мен бұқаралық ақпарат құралдарықосылды.
Әлбетте, әр ұйымның өз мақсаты мен міндеттері бар. Бірақ коалицияның негізгі мақсаты жемқорлық тәуекелдерін анықтау, мемлекеттік қызметтерді трансформациялау бойынша ұсыныстар енгізу, мемлекеттік аппарат пен қоғам арасында қарым-қатынасты жақсарту, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласында көршілес елдерге консультациялар арқылы тәжірибені енгізу.
Айта кету керек, аталған коалиция жақын арада Агенттікпен меморандум жасасады.
Брифингті пайдалана отырып, тағы бір маңызды ақпаратпен бөлісейін.
Кеше Қырғыстандағы танымал қоғам өкілі шекаралас мемлекеттердің арасында бизнес климатты жақсарту және жемқорлықты азайту үшін арнайы алаң құруды ұсынды.
Оның айтуынша осы алаң Қырғыстан, Қазақстан және Өзбекстан сынды елдердің басын қосуы мүмкін.
Өз сөзінде қоғам өкілі Қазақстанда кәсіпкерлерді қорғау және инвесторларды сүйемелдеу жұмысына ерекше назар аударып, зерделеуге қызығушылық білдіреді.
Осы ұсыныстың негізінде біздің ұйым әріптерімізбен бірге Түркітілдес мемлеккеттері кәсіпкерлерінің сыбайлас жемқорлыққа қарсы хабын құрамыз деп шештік.
Хабқа Түркия, Өзбекстан, Қырғыстан, Түрменстан, Әзірбайжан, Қазақстан кіретін болады.
Аталған мемлекеттердің хаб құруының негізгі мақсаты әр елдің өз тәжірибесімен бөлісу.
Мысалы, 2017 жылғы Сыбайлас жемқорлықты түйсіну индексінің көрсеткіштері бойынша Түркия - 83 орында, Әзірбайжан мен Қазақстан - 122 орында, Қырғыстан -135, Өзбекстан - 157, Түрменстан - 167 орында.
Қазақстанның да айтары мен бөлісер тәжірибесі бар. Мысалы, мемлекеттік қызметтерді автоматизациялау; этика жөнінде уәкілдер институты, еңбекақы төлеудің жаңа жүйесін енгізу, инвесторларды сүйемелдеу.
Уважаемые коллеги
Как вам известно, Первый антикоррупционный медиа центр в начале года запустил новый проект "Антикоррупционный фронт".
Он направлен на мобилизацию гражданских сил и консолидацию усилий неравнодушных граждан против коррупции.
Теперь Антикоррупционная культура и идеология формируется "омбудсменами".Коррупционные риски выявляются и устраняются "послами перемен" и "комиссарами".
Данный формат антикоррупционной работы уже дает положительные результаты.
Что мы сделали?
Во-первых, для повышения значимости и активизации работы в рамках данного проекта в областях дали старт подпроекту AnticorrutionWeek.
В настоящее время антикоррупционные недели проведены в г. Астана, Мангистауской, Атырауской, Жамбылской, Карагандинской, ВКО и Южно-Казахстанской областях.
Что нам это дало?
Послы перемен и комиссары методом "тайного покупателя" в местах оказания государственных услуг выявили "посредников", которые в открытую оказывали незаконные услуги.
В большинстве случаев народные помощники оказывают незаконные услуги по получению водительских прав, категорий на выбор гражданам; вопросы регистраций и получение медсправок иностранцами.
По итогам антикоррупционных недель мы определяли зоны наиболее подверженные коррупции.
Всего методом "Тайный покупатель выявлено 52 коррупционных рисков.
Комиссары установили сумму посреднических услуг, которые варьируется от 70 до 120 тыс. тенге.
Стоить отметить, что нам удалось сократить уровень бытовой коррупции на 30-40%.
Проблемные вопросы обсуждались на общественных слушаниях и совещаниях с участием руководителей соответствующих госорганов.
К примеру, по итогам недели сам аким Южно-Казахстанской области собрал весь актив и дал указания по выработке мер по устранению выявленных коррупционных рисков.
В Карагандинской и Жамбылской области по итогам AnticorrutionWeek совместно с Агентством проведены выездные брифинги.
Стоить отметить, что в ходе антикорнедель в зданиях государственных органов установлены Посты антикоррупционного фронта.
В основном посты размещены во всех подразделениях Комитета государственных доходов, в том числе в зданиях управлений госдоходов, СЭР, таможенных постов и водепартаментах соцзащиты населения.
На сегодняшний день 10ти областных центрах и районах размещены 150 постов.
ВО-ВТОРЫХ, я хочу объявить, что врамках реализации проекта "Антикоррупционный фронт" мы образовалиКоалицию «Антикоррупционная двадцатка» (А20).
В настоящее время в ее состав вошли 20 лидеров общественных организаций.
Это молодежные и женские организации, СМИ и журналисты, правозащитные и профсоюзные организации, деятели культуры и кинематографические организации, этнокультурные и религиозные объединения, научные и педагогические работники, субъекты предпринимательства.
(Также хочу сказать, что к коалиции в дальнейшем могут присоединиться и другие общественные организации независимо от форм собственности и организационно-правовой формы, также граждане Казахстана, признающих его цели и задачи).
Основной задачей коалиции будет выявление коррупционных рисков, внесение рекомендаций по трансформации госуслуг, налаживания взаимодействия общественности с госаппаратом, проведение консультаций и внедрение опыта для соседних стран в сфере противодействия коррупции.
Понятно, что у каждого общественного объединения свои цели и задачи. Но в рамках коалиции они будут иметь одни цели для борьбы с коррупцией.
В ближайшее время подписан меморандум с Агентством о взаимодействии.
Наряду с этим хочу остановиться, что буквально вчера известный эксперт-аналитик с Кыргызстана выступила с инициативой о создании площадки среди приграничных стран для улучшения бизнес климата и минимизации коррупции.
По ее словам, это площадка может объединить соседние страны – Кыргызстан, Казахстан и Узбекистан.
Эксперт отмечает, что Кыргызстан может изучить и перенять опыт с Казахстана вопросы защиты предпринимателей и сопровождение инвесторов.
Также она отмечает, что к этой площадкенужно подключить и наших соседей Узбекистан. Там работа в данном направлении только начинается. Необходимо консультировать и передавать им лучшие практики.
Мы, переговорив нашими партнерами с тюркоязычных стран, решили в Астане образовать Антикорупционный хаб предпринимателей тюркоязычных государств.
В Хаб могут войдут страны как Турция, Узбекистан, Кыргызстан, Турменистан, Казахстан.
Хаб будет объединять не только бизнес-сообщество, но и общественных деятелей, депутатов, деятелей научной интеллигенции, представителей правоохранительных органов и гражданского общества для обмена лучшими опытами инновационных технологий в борьбе с коррупцией.
И у нас в Казахстане есть что рассказать и чем поделится.
Например в сфере автоматизации государственных услуг, внедрение новой системы оплаты труда, института уполномоченных по этике, оптимизации государственного аппарата, сопровождение инвесторов. Также анализ и устранение коррупционных рисков с участием представителей гражданского общества.
Почему мы хотим консультировать и обмениваться опытом. Так как в индексе восприятия коррупции эти страны занимают разные позиции. К примеру, если Турция - на 81 месте, Айзербайджан и Казахстан - 122 место, то Кыргызстан -на 135, Узбекистан - 157, Туркменистан - на 167 месте.